<p style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">İntihar, kişinin istemli şekilde kendisinin ölümüne yol açma eylemi olarak tanımlanmaktadır. Sıklıkla çaresizlik hissinin sonucu olarak ortaya çıkar ve büyük oranda depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni, alkolizm ve madde kötüye kullanımı gibi çeşitli ruhsal hastalıklarla ilişkili olarak görülür. Maddi sorunlar ve kişiler arası çatışmalar intihara sebebiyet veren stres etmenlerinin başında gelir. İntiharın belli başlı sebepleri şu şekilde sıralanabilir;</span></span></span></span></p> <ul> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Ümitsiz duygulardan kaçmak için; diğer kişilerin davranışlarını ya da durumlarını değiştirmek istediği için; Eğer ruhsal bir bozukluk yok ise, intihar çoğunlukla arkadaşlarınca dışlanma, damgalanma ve itibar kaybı ya da anne ve/veya babayı cezalandırma amacı taşımaktadır. Kendi değerini anlamamakta, anne ve babasını kendisinden yoksun bırakarak cezalandırmak istemektedir. Gençler için yaşamın anlamı henüz oluşmamıştır ve bu anlam henüz anne, baba veya sevgilinin kendilerine verdiği değerle eş tutulmaktadır.</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Özellikle gençlik intiharlarında silahların kolay ulaşılabilir olması, intiharı romantik mistik bir eylem olarak yücelten film, kitap ya da müzikler...(Bir dönem ülkemizde meşhur olan ve birçok gencin intiharında etken olarak suçlanan “bu akşam ölürüm beni kimse tutamaz” adlı şarkı bu duruma örnektir. Ayrıca dizi ve filmlerdeki örnek alınan karakterlerin şiddet içerikli sahneler, sapkın ve cinsel içerikli sahneler gençlerin öldürme ve intihar iç güdülerini tetiklemektedir.)</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Bir intihara şahit olmak, kişinin kendini ölen kişiyle özdeşleştirmesi ya da medyanın intihar eden kişiye övgüyle bahsetmesi.. </span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Dayanılmaz durumlardan kaçmak istediği için; aile baskısı, aile içi sorunlar ve huzursuzluklar, çoğunlukla gençlerin intihar etmelerine neden olmaktadır. Özellikle kız çocuklarına yapılan çok yoğun baskılar.</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Dikkat çekmek istediği için; aileler intihardan bahseden genci ciddiye almalıdır. İntihar ederek ölmüş her genç, en az bir kere bunu söylediği araştırmalarla sabittir.</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Ölen birine eşlik etmek istediği için; sevdiklerini kaybetmeye dayanamadığı bir zamanda da intihar girişiminde bulunabilir.</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Cezadan kaçmak istediği için; ailede ağır baskı, fiziki/cinsel ihmal ve istismara maruz kalma, gençleri intihara sürüklemektedir.</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Sorumluluklarından kaçmak istediği için; gençler başa çıkmadıkları problemlerini çözemediği ve yardım alabileceği, kişi ya da kişilere ulaşamadığı için kaçış yolu olarak ölümü tercih etmektedir. Sıkıntılarını ifade edebilecekleri, aktarabilecekleri alanlar bulamayan gençler kendi iç dünyalarında sıkışmakta ve yardım arayışına girmektedirler.</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Aşkı ifade etmek istediği için; ergenlik duyguların en yoğun yaşandığı dönemdir ve genç kimlik arayışı içindedir. Henüz kimliğini bulamamış gençler, ailede bulamadığı sevgi ve ilgiyi karşı cinste ararlar. Duygularına karşılık alamadığı zamanlarda, sevgi yoksunluklarını, ölümü tercih ederek ifade edebilir.</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Birini kaybetme, ilişkinin bitmesi, sınavı kaybetme.. v.b. bu tür somut yaşantılar gençleri olumsuz şekilde etkilemekte ve yaşamlarına son vermelerine neden olmaktadır.</span></span></span></span></li> </ul> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">İntiharların çoğunda girişimin hemen öncesinde uyarıcı bazı belirtiler geriye dönük olarak tespit edilebilse de, intiharın kesin olarak önceden tahmininin her zaman mümkün olmadığını kabul etmek gerekir. Ancak bazı belirtilerin özellikle ciddiye alınarak kişinin psikiyatrist tarafından değerlendirilmesi sağlanmalıdır;</span></span></span></span></p> <ul> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişi sürekli ölümden bahsediyor, düşünceleri bununla meşgulse</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişide klinik düzeyde depresyon mevcutsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Geçmişte yaşanmış intihar girişimi olmuşsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişi ölümle sonuçlanması muhtemel şekilde riskli davranışlar sergiliyorsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Hayati ilaçlarını almayı reddediyorsa, hızlı ve dikkatsiz araba kullanıyorsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişi önceden ilgilendiği etkinliklerden uzak durmaya başlamışsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişi çaresiz, yalnız ve suçlu hissettiğini ifade ediyorsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişi son dönemlerde ileri düzeyde keyifsiz, isteksiz, kaygılı olduğu halde aniden neşeli ve sakin bir yapıya bürünmüşse</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişi intihar isteğini açıkça belirtiyorsa veya intihar edeni öven cümleler söylüyorsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Kişi veda etmek üzere ziyaretlerde ve benzeri girişimlerde bulunuyorsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Alkol ya da uyuşturucu kullanımı mevcutsa</span></span></span></span></li> <li style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Yeme ve uyuma alışkanlıklarında aşırı değişiklikler olmuşsa dikkat edilmelidir.</span></span></span></span></li> </ul> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Dünyanın her yerindeki milyarlarca çocuğun hayatını tehlikeye atan, yasal bir satışı olmayan, 2013 yılında çıkan Mavi Balina oyunu, ilk kez Rusya’da 12 yaşında bir kız çocuğunun intihar vakasıyla gündeme geldi. Özellikle sosyal medya etkisiyle hızla yayılan oyunda bir yönetici tarafından gönderilen adreslerle kişilerin bilgisayarına giriş yapılıyor. Böylece tüm kişisel verilere erişen yönetici bundan sonra yaptığı şantajlarla talimatların yerine getirilmesini istiyor.</span></span></span></span> <span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Mavi Balina</span></span></span></span><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black"> oyununda verilen görevler, “bir gün boyunca kimseyle konuşma, yüksek sesle </span></span></span></span><a href="https://onedio.com/etiket/muzik/579b308d8acc3c5e26076ac3" title="müzik"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">müzik</span></span></span></span></a><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black"> dinle” </span></span></span></span><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">gibi talimatlarla başlıyor, “derin olmayacak şekilde kol ve bacakların kesilmesiyle” devam ediyor ve 49 görev boyunca oyuncu fiziki ve psikolojik olarak çok fazla zarar görüyor, bu tahribatlar sonucunda hayattan koparılıyor. 50. görev olarak ''balina olmak için gereğini yerine getir'' ‘’çıkabildiğin en yüksek noktaya çık ve oradan atla’’ veya ‘’kendini as” talimatıyla son buluyor ve oyuncu kendi canına kıyıyor. Hindistan'da, 17 yaşındaki bir kız göle atlayarak intihar etmek üzere iken kurtarılmış ve genç kızın, kendisini kurtaran polis memuruna, "Eğer görevi tamamlamazsam annem ölecek" dediği kayıtlara geçmiş. Bunun yanı sıra oyundan kurtulanların anlattıklarına göre bazı günler gece saatlerinde uykudan uyandırılarak oyun yöneticilerinin gönderdiği korkunç görüntülerin izlenmesi sağlanıyor. Birçok genç çocuğu öldürmekle suçlanan oyunun kurucusu Budeikin, çıkarıldığı son duruşmada, toplumda temizlik yaptığını söyleyerek, kurbanlarını “biyolojik atıklar” olarak tanımlıyor.</span></span></span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Mavi Balina adlı oyunun Türkiye’de 142 gencin intiharı ile ilişkilendirildiği resmi kayıtlarda yer almakta. Ülkemizde de bu oyunun engellenmesine yönelik çalışmalar sürmektedir ancak yapılan ihbarlarla ilgili açıklamada bulunan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı Ömer Fatih Sayan, oynayanları intihara sürüklediği iddia edilen ‘Mavi Balina’ oyunun sabit bir site üzerinden oynanmadığı için tamamen engellenmesinin mümkün olmadığını ancak bağlantılı sitelerin engellenebildiğini ifade etmiştir. Sosyal medya ve sanal oyunlar üzerinden gelebilecek tehlikelere karşı ilk ve öncelikli görev ailelerin dikkati ve kontrolü ile çocukların bu tarz oyunlara erişiminin engellenmesi olmalıdır. </span></span></span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Günümüz dünyasında, modern hayattan kopmadan, toplumun örf, adet ve geleneklerini zedeleyen yayın, filmler, diziler, kitap ve sosyal medya faktörlerinin yetkili kurum ve kişilerce titizlikle gözden geçirilmesi ve ulaşılabilirliğinin kontrolünün yapılması, çocuk- ergen ve yetişkinlerin intihara sürüklenmesini önlenmesinde ve var olan etkenlerin ortadan kaldırılmasında etkili olacaktır.</span></span></span></span></p> <p style="text-align:justify"></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Dr. Aytaç AKIN</span></span></span></span></p> <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12.0pt"><span><span style="font-family:"Arial","sans-serif""><span style="color:black">Bafra İlçe Sağlık Müdürü</span></span></span></span></p> <p style="text-align:justify"></p> <p style="text-align:justify"></p> <p style="text-align:justify"></p>