Koronavirüs tedbirleri kapsamında Türkiye genelinde okulların 13 Mart'tan itibaren kapatılmasıyla, kantin işletmelerinin de faaliyetleri durduruldu. O tarihten bu yana 6 ayı aşkın süredir iş yapamayan kantin işletmecileri ekonomik anlamda büyük sıkıntı yaşarken, öğrenciler ise ihtiyaçlarını karşılamak için öğretmenlerden izin alıp okul çevresinde bulunan büfe ve restoranlara gitmek zorunda kaldı.

Hem kantin işletmecileri hem de öğrenciler için yaşanan bu zorlu süreçte tüm okullarda kapalı olan okul kantinlerinin ne zaman açılacağı merak konusu olmuştu.

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), okul kantinleriyle ilgili kararını verdi. MEB, ilkokullarda, 8. ve 12. sınıflarda yüz yüze eğitime başlanılması ile okul kantinlerinin 13 Mart 2020 tarihinden itibaren kapalı bulunduğu bu süreçte kantin işletmecilerinin gelir getirici herhangi bir faaliyette bulunmadıklarını göz önünde bulundurarak, Bakanlığa bağlı resmi okul ve kurumlarda kantinlerin bugünden itibaren açılmasına karar verdi.

Yapılan bilgilendirme şu şekilde;

"Bakanlığımıza bağlı eğitim kurumlarında Koronavirüs salgını (Covid-19) nedeniyle alınan tedbirler kapsamında 2019-2020 eğitim öğretim yılı, 23 Mart 2020-16 Haziran 2020 tarihleri arasında uzaktan eğitim ile tamamlanmıştır. 2020-2021 eğitim öğretim yılında ise yüz yüze eğitime ilişkin olarak kademeli bir geçiş planlanmış; öncelikle 21 Eylül 2020 tarihinde okul öncesi eğitim ile ilkokul 1. sınıflarda yüz yüze eğitime başlanmış, ilkokul kademesinin diğer sınıfları ile 8. ve 12. sınıflarda ise 12 Ekim 2020 tarihinde yüz yüze eğitimin başlanılmasına karar verilmiştir.

22.09.2020 tarihli ve 13245642 sayılı yazımız ile 2020-2021 eğitim öğretim yılında yüz yüze yapılacak olan eğitime ilişkin kademeli bir geçişin uygulanmaya başlanılması ve salgının önlenmesine yönelik Ülkemizde alınan tedbirlerle uyumlu olması amacıyla Bakanlığımıza bağlı resmi okul ve kurumlarda bulunan kantin vb. yerlerin kapatılmasına karar verilerek söz konusu yerlerin faaliyetlerine ne zaman başlayacağına ilişkin açıklamanın ise salgının seyri göz önünde bulundurularak bilahare yapılacağı duyurulmuştur.

İlkokullarda, 8. ve 12. sınıflarda yüz yüze eğitime başlanılması ile okul kantinlerinin 13 Mart 2020 tarihinden itibaren kapalı bulunduğu ve bu süreçte kantin işleticilerinin gelir getirici herhangi bir faaliyette bulunmadıkları göz önünde bulundurularak Bakanlığımıza bağlı resmi okul ve kurumlarda bulunan kantin vb. yerlerin 19.10.2020 tarihinde açılmasına karar verilmiştir.

Bilindiği üzere Bakanlığımıza bağlı resmi okul ve kurumlarda kurulmuş olan okul aile birliklerinin kuruluş, işleyiş, görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esaslar 09/02/2012 tarihli ve 28199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.

Söz konusu Yönetmeliğin Sözleşme ve Tarafların Yükümlülükleri başlıklı 21 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında ; “…Ancak kira bedelinin tespitine ilişkin önemli ölçüde farklılaşma ( öğrenci mevcudunda en az %25 oranında azalış veya artış, kiracının cirosunu önemli derecede etkileyecek Bakanlık tarafından getirilen kısıtlayıcı düzenlemeler) olması halinde, muhammen bedel yeniden tespit edilerek mevcut kiracıya aynı usulle ihale edilerek yeni sözleşme düzenlenir.” hükmüne yer verilmiştir.

Yönetmeliğin 19 ncu maddesinde ise muhammen bedel tespit komisyonunun kimlerden oluşacağı düzenlenerek “Muhammen bedel tespit komisyonu, valilik/kaymakamlıkça görevlendirilecek il/ilçe millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında okul müdürü/müdür yardımcısı, birlik başkanı, defterdarlık/mal müdürlüğü temsilcisi, gerekli görülmesi halinde ilgili özel idare müdürlüğü temsilcisi ile il ve ilçelerde ilgili meslek odasının temsilcisinin katılımıyla ” oluşacağı hükmüne yer verilmiştir.

Pandemi süreci nedeniyle 2020-2021 eğitim öğretim yılında Bakanlığımıza bağlı okullarda kademeli olarak yüz yüze eğitime geçilmesine ilişkin alınan idari kararlar; yüz yüze eğitime devam edecek olan öğrenci sayılarında ve yüz yüze eğitimin yapılacağı gün sayılarında değişikliklere neden olmakta diğer taraftan pandemi ile mücadele kapsamında alınan kararlar sonrası okul kantinlerinde satılmasına izin verilen ürünlerin daraltılması ve çok sınırlı sayıda ürünün kantinlerde satılmasına izin verilmesi de kantin işleticilerinin cirolarını önemli ölçüde etkilemekte olduğundan alınan her idari karar sonrası kira bedelinin yeniden belirlenmesi gerekmektedir.

Ancak alınan her idari karar sonrası kantin kira bedellerinin yeni oluşan şartlara göre yeniden belirlenmesi için muhammen bedel tespit komisyonunun toplanması ve yeni bir bedel tespit etmesi gerekmekte ise de muhammen bedel tespit komisyonunun her idari karar sonrası toplanması fiilen mümkün bulunmamaktadır. Bu nedenle pandemi dönemi ile sınırlı olmak koşuluyla Bakanlığımıza bağlı resmi okul ve kurumlarda bulunan kantin vb. yerlerin kira bedelleri, ilgili okul idaresince aşağıdaki usul ve esaslar çerçevesinde belirlenecektir.

Kantin Kira Bedelinin Güncellenmesi

Pandemi sürecinde eğitim öğretime ilişkin alınan idari kararlar:

1) Yüz yüze eğitime devam edebilecek öğrenci sayısında,

2) Eğitim öğretimin yapılabileceği gün sayısında,

3) Kantinlerde satışına izin verilen ürünlerde,

değişiklik yaparak kantin işleticilerinin ciroları üzerinde etki etmektedir. Bu nedenle pandemi sürecinde kantin kira bedellerinin belirlenmesinde aşağıda yer verilen formül kullanılacaktır.

Pandemi sürecinde, Bakanlığımıza bağlı resmi okul ve kurumlarda bulunan kantin vb. yerlerin kira bedelinin belirlenmesinde; kantinlerin pandemi öncesinde faaliyette bulundukları son gün olan 13 Mart 2020 tarihinde geçerli olan kira bedeli esas alınacaktır.

(*) Normal eğitim öğretim döneminde eğitim verilen haftalık gün sayısı

Bu hesaplama yönteminde; yüz yüze eğitim görme imkanına sahip öğrenci sayısındaki azalış ile öğrencilerin yüz yüze eğitim görebilecekleri gün sayısındaki azalış, oransal olarak kantin cirolarındaki azalışı ortaya çıkarmakta, pandemi sürecinde okul kantinlerinde satılmasına izin verilen ürünlere getirilen kısıtlamalar, okula devam mecburiyetinin bulunmaması ile hijyen kurallarına ilişkin düzenlemelerin kantin ciroları üzerindeki etkisi dikkate alınarak bu tutar ikiye bölünmektedir.

12 Ekim 2020 tarihi itibari ile ilkokullarda öğrenim gören öğrencilerin tamamının haftanın iki günü yüz yüze eğitim görme imkânı bulunduğundan; ilkokullar için öğrenci sayısı sabit kalmakta ancak öğrenciler haftanın sadece iki günü yüz yüze eğitim imkânına sahip oldukları için öğrencilerin okula gidebilecekleri gün sayısında %60 oranında azalma olmaktadır. Kantin kira bedelinde de %60 oranında azalış yapıldıktan sonra elde edilen tutarın 2’ye bölünmesi ile güncel kantin kira bedeli elde edilmektedir (Bu veriler uyarınca 13 Mart 2020 tarihinde geçerli olan kira bedelinin % 20 si) .

12 Ekim 2020 tarihi itibari ile bir sınıf düzeyinde haftanın iki günü yüz yüze eğitim imkânı bulunan ortaokullar ile ortaöğretim kurumlarında; hem öğrenci sayısında hem de öğrencilerin okula gidebilecekleri gün sayısında azalış gerçekleşmektedir. Bu okullarda her sınıf düzeyinde eşit öğrenci olduğu varsayımı üzerinden hareket edildiğinde öğrenci sayısında %75 azalma olmakta ve bu öğrenciler haftanın sadece iki günü yüz yüze eğitim imkânına sahip oldukları için de öğrencilerin okula gidebilecekleri gün sayısında da %60 oranında azalma olmakta ve formül üzerinden hesaplanan toplam azalış % 90 olarak gerçekleşmektedir. Kantin kira bedelinde de %90 oranında azalış yapıldıktan sonra elde edilen tutarın 2 ye bölünmesi ile güncel kantin kira bedeli elde edilmektedir (Bu veriler uyarınca 13 Mart 2020 tarihinde geçerli olan kira bedelinin % 5 i) .

Pandemi sürecinde yüz yüze eğitime devam eden öğrenci sayısında ve yüz yüze eğitime devam edilen gün sayısında değişiklik yapan her idari karar sonrasında kira bedeli yukarıda izah edildiği şekilde yeniden belirlenecektir. Aylık kira bedelinin hesaplanmasında, kira bedelinin yeniden belirlenmesini gerektiren birden fazla idari karar bulunması halinde her bir idari karara isabet gün sayısı üzerinden kira bedeli hesaplanacaktır.

13 Mart 2020 tarihinden sonra pandemi nedeniyle sözleşmeleri karşılıklı olarak feshedilen kantin işleticilerinin istemeleri halinde kendilerine yukarıda yer verilen usuller çerçevesinde faaliyetlerine devam etmeleri sağlanacaktır.

Kantin işleticisi bulunmayan okul ve kurumlarda pandemi sürecinde kantin kiralama işlemleri yapılmayacaktır."