TUĞBA YARDIMCI - Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Fen Fakültesi Fizik Bölümü Atom ve Molekül Fiziği Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Uğur Çevik, doğada kendiliğinden oluşan ve kanser hastalığına neden olan radon gazının evlerdeki ölçüm değerine ilişkin, "Evlerde soluduğumuz havanın temiz hava ile değiştirilmesi lazım çünkü yapılarda biriken, görmediğimiz, koklayamadığımız radon gazını ortamdan atmamız gerekiyor. Bunun için de vatandaşların evlerini her sabah en az 15 dakika havalandırması şart." dedi. KTÜ Fizik Bölümü tarafından radon gazının bölgedeki evlerde ilgili kuruluşların izin verdiği değerlerde olup olmadığının tespit için Bilimsel Araştırma Projeleri Biriminin (BAP) desteği ile araştırma yapıldı. Prof. Dr. Çevik öncülüğünde, Trabzon şehir merkezi ve ilçelerde bulunan 97 evde gerçekleşen radon gazı ölçümü, dört mevsim üç ay süreyle yapıldı. Dedektörler vasıtasıyla gerçekleşen ölçümlerde, evlerdeki en yüksek radon gazı değerinin sonbahar ve kış döneminde ortaya çıktığı belirlendi. Çalışma sonunda elde ettikleri bulguları değerlendiren KTÜ'lü akademisyenler, özellikle sonbahar ve kış döneminde evlerin havalandırılması gerektiğine dikkati çekti. Prof. Dr. Çevik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, radon gazının insan sağlığını olumsuz etkilemeye başlayacağı değerin Türkiye'de 200Bq/metreküp, Amerika'da 148 Bq/metreküp olduğunu belirtti. Avrupa Komisyonu'nun izin verdiği değerin ise yeni binalar için 200, eski binalar için de 400 Bq/metreküp olduğunu vurgulayan Çevik, Trabzon'daki evlerde yapılan ölçümlerde elde edilen en yüksek değerlerin ilkbaharda 187, yaz döneminde 374, sonbaharda 583, kış mevsiminde ise 556 Bq/metreküp olarak belirlendiğini kaydetti. - Evleri havalandırmanın önemi Çevik, elde ettikleri verilerin sonucuna göre, evlerdeki radon gazı oranının hava sıcaklığına bağlı artış ya da azalış gösterdiğini saptadıklarına değinerek, "İlkbahar ve yaz aylarında pencereler, kapılar sıklıkla açılırken, sonbahar-kış döneminde soğuk nedeniyle kapatılıyor. Bu durum soğuk havalarda evlerde daha fazla radon gazı birikmesine yol açıyor." diye konuştu. Vatandaşlara evlerini havalandırma tavsiyesinde bulunan Çevik, şöyle devam etti: "Evlerde soluduğumuz havanın temiz hava ile değiştirilmesi lazım çünkü yapılarda biriken, görmediğimiz, koklayamadığımız radon gazını ortamdan atmamız gerekiyor. Bunun için de vatandaşların evlerini her sabah en az 15 dakika havalandırması şart. Evlerde havalandırmayı eğer iyi yapmazsak ve ortamda izin verilen dozun üzerinde bir rakam kalırsa ciğerler açısından söylüyorum, radon gazı akciğer kanserinin başlangıcının sebebi olabiliyor. Bir de buna sigaranın etkisi eklenince kaçınılmaz bir son bizi buluyor." Çevik, elde ettikleri verilere göre Trabzon'un Türkiye ortalamasına yakın radon gazı değerine sahip olduğuna işaret ederek, zeminden yüksekte inşa edilen evlerin radon gazından korunmak için ciddi bir tedbir olduğunu sözlerine ekledi.